آی وی اف ivf برای درمان نازایی

یکی از هیجان انگیزترین دوران در زندگی هر خانم، دوران بارداری و حس مادر شدن است اما متاسفانه گاهی همه چیز آن طور که باید پیش نمی‌رود و بسیاری از بانوان با چالش‌ها و مشکلاتی در این مورد مواجه هستند. ناباروری در دسته بیماری‌هایی قرار دارد که امروزه با پیشرفت علم پزشکی مورد درمان قرار می‌گیرد. آی وی اف (IVF) یکی از بهترین و سریع‌ترین روش‌های درمانی نازایی است که رویای بسیاری از خانم‌ها را به واقعیت تبدیل می‌کند.

آی وی اف ivf چیست؟

IVF مخفف (In Vitro Fertilization) روش بارداری با لقاح آزمایشگاهی است که به جامعه ناباروران کمک بسیار کرده است. این روش معمولاً برای زوجینی که برای باردار شدن تلاش متعدد داشتند اما در عین حال در این امر موفق نشدند، پیشنهاد می‌شود. گاهی حتی لقاح میان اسپرم و تخمک زوجین ایجاد می‌شود اما لانه گزینی رخ نمی‌دهد و این مهمترین دلیل برای استفاده از آی وی اف است. روش درمانی ivf حدود 4 الی 6 هفته زمان لازم دارد که به نتیجه برسد.

موارد استفاده از IVF

در روند باردار شدن، اسپرم باید بتواند خود را در مدت زمان مشخص به تخمکی که در رحم قرار دارد و برای بارور شدن آماده است برساند و در غیر این صورت، تخمک از بین رفته و بارداری رخ نمی‌دهد. گاهی به دلیل انسداد مسیر، اسپرم ناخواسته نمی‌تواند به رحم برسد و در برخی موارد به دلیل کم تحرکی قدرت نفوذ به تخمک را ندارد.

• آندومتریوز
• نازایی‌های بدون علت
• انسداد لوله‌های رحمی
• چسبندگی پیشرفته لگنی
• ناباروری که دلیل آن مربوط به آقایان باشد
• اختلال در تخمک‌گذاری یا کاهش تعداد تخمک‌های سالم

میزان شانس بارداری در IVF

شانس بارداری در تکنیک آی وی اف برای همه افراد یکسان نیست و به عواملی چون شیوه زندگی، سن خانم، کیفیت حاملگی پیشین و سایر مشکلات باروری ارتباط دارد. احتمال آی وی اف موفق در خانم‌هایی که کمتر از 35 سال سن دارند حدود 30 الی 35 درصد است اما این شانس برای خانم‌هایی با سن بالا نیز کاهش پیدا می‌کند. در واقع هرچه سن فرد برای عمل ivf کمتر باشد، شانس بارداری نیز افزایش پیدا می‌کند و به همین دلیل است که متخصص زنان توصیه دارد، زوجین برای فرزندآوری حتماً در سال‌های ابتدایی زندگی مشترک اقدام نمایند تا در صورت تشخیص مشکلات این چنینی، شانس درمان برای فرد وجود داشته باشد.

قابل ذکر است، بانوانی که در شرف بالا رفتن سن و کاهش میزان شانس برای بارداری هستند، اغلب از روش‌هایی مانند هچینگ تخمک یا خراش آندومتر بهره می‌برند.

مراحل انجام آی وی اف

در این قسمت توضیحی مختصر در ارتباط با هر یک از مراحل IVF می‌دهیم:

تحریک تخمدان

در این مرحله همان طور که از نامش پیداست، هدف تحریک تخمدان‌ها برای آزادسازی تعداد مناسب تخمک است. بهترین دکتر زنان قبل از تجویز اینگونه داروهای تحریک کننده، حتماً شرایط رحم و تخمدان را با سونوگرافی مورد بررسی قرار می‌دهد.

جمع آوری تخمک

حدود 36 ساعت پس از تزریق داروی محرک تخمدان، استخراج تخمک‌ها آغاز می‌شود. خارج‌سازی تخمک با استفاده از سوزن مخصوص با روش سونوگرافی واژینال انجام می‌شود. سوزن باید از ناحیه لگن عبور کند و در نهایت به تخمدان برسد. این مرحله معمولاً احساس ناخوشایندی برای خانم‌ها به همراه دارد که برای برطرف‌سازی درد آن، از داروهای مسکن یا بیهوشی استفاده می‌کنند.

جمع آوری اسپرم

بعد از خارج‌سازی تخمک‌ها از تخمدان، بلافاصله باید نمونه‌های اسپرم توسط مرد آماده شود. پس از اینکه نمونه اسپرم تهیه شد، در آزمایشگاه تحت شستشو قرار می‌گیرند تا کیفیت آنها نیز برای لقاح تضمین شود.

لقاح و کشت جنین

ابتدا بهتر است بدانید که برای یک تخمک از 100 هزار اسپرم استفاده می‌کنند تا لقاح صورت گیرد. تخمک‌ها باید حدود 18 ساعت بعد از لقاح، ارزیابی شوند تا کیفیت و سلامت آنها مورد تایید قرار گیرد.

مرحله انتقال جنین

به طور معمول 2 الی 5 روز بعد از لقاح، رویان رشد اولیه را سپری و توسط کاتراز در رحم جایگذاری می‌شود. بعد از انتقال جنین به درون رحم، تکنیک ivf پایان یافته و خانم کاندید باید سه هفته بعد تست بارداری دهد تا نتایج حاصل از این روش نیز مشخص گردد.

IVF چه عوارضی دارد؟

اکثر بانوانی که از روش لقاح آزمایشگاهی استفاده می‌کنند، نگران عوارض جانبی حاصل از آن هستند. بانوان بعد از IVF احتمالا خروج ترشحات واژنی به رنگ شفاف را تجربه می‌کنند که بعد از حدود دو روز بهبود می‌یابد. خانم‌های کاندید تکنیک آی وی اف باید در نظر داشته باشند اگر میزان ترشحات واژن با گذشت زمان روبه افزایش بود، فوری دکتر زنان خود را در جریان قرار دهند.

در صورتی که دمای بدن از 38 درجه بیشتر شد نیز سریعاً با دکتر خود ارتباط برقرار نمایید. در ادامه به برخی عوارض دیگر این روش اشاره کردیم:

• زایمان زودرس
• پیچیدگی تخمدان
• انقباضات خفیف شکمی
• مشکلات گوارشی مانند یبوست
• بالا رفتن شانس بارداری چندقلویی

میزان درد در IVF

بارورسازی تخمک‌ها با استفاده از پانکچر انجام می‌شود که این عمل با بیهوشی عمومی یا بیحسی کمر انجام می‌گیرد. تکنیک تخمک‌کشی بدون بیحسی یا بیهوشی ممکن نیست زیرا احتمال آن وجود دارد که فرد قادر به تحمل درد نباشد یا به دلیل ایجاد حس ناخوشایند ناشی از این عمل برای وی استرس و اضطراب شدید ایجاد شود. فرآیند تخمک‌کشی نیز عوارضی چون یبوست، نفخ و درد شکم را برای اکثریت افراد به همراه دارد.

نکات مهم قبل از IVF

خانم‌ها حتماً باید شب قبل از استخراج تخمک استحمام کنند.

چند روز قبل از IVF از برقراری هرگونه رابطه جنسی خودداری شود.

روز انجام آی وی اف از داشتن هر گونه مواد آرایشی بر پوست خود اجتناب کنید.

حتماً 12 ساعت قبل از استخراج تخمک ناشتا باشید و توجه داشته باشید که در این زمان حتی نوشیدن آب نیز ممنوع است.

مراقبت های بعد از آی وی اف

خانم‌هایی که به تازگی ivf انجام داده‌اند باید حتماً 72 ساعت استراحت مطلق داشته باشند و حتی از انجام فعالیت‌های روزمره و همیشگی خود اجتناب کنند. ورزش کردن، شنا و حتی پیاده روی ساده نیز برای این افراد ممنوع است. از انجام فعالیت‌های سنگین و بلند کردن شئ از سطح زمین خودداری نمایید. برای جلوگیری از ایجاد یبوست در روزهای بعد از آی وی اف، غذاهای سرشار از فیبر را در برنامه غذایی خود قرار دهید.