خانم‌ها از همان ابتدای کودکی دارای حس مادری هستند و شور و اشتیاق خاصی برای دوران بارداری در طول زندگی خود هستند. متاسفانه امروزه خانم‌ها به عامل سن برای بارداری هیچ توجهی نداشته و این موضوع سبب شده تا آمار بارداری‌های مشکل‌دار افزایش یابد و میزان بارداری خارج از رحم به شدت زیاد شود. هر شخص باید قبل از اقدام برای بارداری در ارتباط با علائم بارداری سالم و بارداری خارج رحم اطلاعاتی داشته باشد و خطرات آن را برای مادر و جنین بشناسد.
بارداری خارج از رحم
عملکرد بارداری نرمال اینگونه است که تخمک آزاد شده از تخمدان به سمت لوله فالوپ حرکت میکند. این اتفاق در اواسط دوره عادت ماهانه فرد اتفاق می‌افتد. در صورتی که اسپرم در لوله فالوپ زنده مانده باشد، با تخمک آزاد شده ترکیب و به سمت رحم حرکت کرده و به دیواره رحم می‌چسبد.
در بارداری خارج از رحم، ترکیب تخمک با اسپرم در مکان نامناسب یعنی در خارج از رحم مانند نواحی لوله فالوپ، تخمدان و شکم لقاح پیدا کرده و در همان مکان شروع به رشد می‌کنند. خانم‌ها باید این مورد را بدانند که تمامی جنین‌ها در بارداری‌های خارج رحمی بدون هیچ استثنایی از بین می‌روند یعنی در واقع باید به بارداری پایان داد. در صورت بروز این نوع بارداری و عدم درمان، فرد دچار خونریزی شدید می‌شود که گاهی اوقات منجر به مرگ خواهد شد. همان طور که از همین توضیح‌های کوتاه متوجه شدید، لازم است تا در هر سنی که قرار دارید و باردار هستید، برای مراقبت‌های دوران بارداری تحت نظر بهترین متخصص زنان و زایمان باشید.
علائم بارداری خارج از رحم
به طور کلی خانم‌هایی که دچار بارداری خارج رحمی هستند، در بین هفته چهارم تا دوازدهم علائمی را مشاهده و احساس خواهند کرد:
- بروز درد در ناحیه شانه و دست: ممکن است در زمان بارداری خارج از رحم دچار درد شدید در ناحیه دست شوید و این درد به سمت سر شانه شما حرکت کند. این اتفاق به علت جمع شدن خون در زیر شکم و لگن رخ می‌دهد زیرا اعصاب این نقطه با اعصاب شانه متصل بوده و احساس درد در این نقاط نیز احساس خواهد شد.
- بروز درد در هنگام دفع مدفوع و حالت تهوع: از علائم بارداری بروز یبوست یا اسهال و حالت تهوع است. احتمال این وجود دارد که درد به علت بروز عفونت یا بارداری خارج از رحم است.
دلایل بروز بارداری خارج از رحم
بروز این مشکل در بانوان متفاوت است و به یک دلیل مربوط نمی‌شود. در ادامه برخی از علل بروز بارداری خارج از رحم را بیان کردیم:
- سن مادر
- تعدد شریک جنسی
- علل هورمونی
- ناهنجاری ژنتیکی
- نواقص مادرزادی
- بارداری یا لقاح توسط IUD
- استفاده از درمان‌های ناباروری
- سابقه بروز بارداری خارج از رحم
- استفاده از داروهای جلوگیری از بارداری
- استعمال دخانیات و مصرف مشروبات الکلی
- ابتلا به برخی از بیماری‌هایی که در شکل ناحیه تناسلی و لوله فالوپ تاثیر می‌گذارد.
- التهاب و وجود زخم در لوله فالوپ، این موارد ممکن است بر اثر عمل جراحی یا بروز برخی بیماری‌ها و عفونت رخ دهد.
عوارض حاملگی خارج از رحم
اینگونه بارداری‌ها گاهی در اوایل دوران، دارای هیچ علامتی نیستند اما به مرور عوارض خود را نمایان خواهند کرد. در برخی افراد علائم به صورت خونریزی واژینال و درد خفیف بروز میکند که معمولا جنین خود به خود سقط می‌شود. لوله فالوپ بسیار باریک بوده و قدرت کشسانی بسیار کمی دارد، به همین دلیل در صورتی که جنین در این ناحیه رشد کند، باعث فشار بر لوله فالوپ شده و این امر باعث پارگی این لوله و درد و خونریزی شدید در مادر می‌شود. این اتفاق برای بانوان بسیار خطرناک بوده و خیلی سریع باید درمان شود زیرا در صورت عدم درمان به موقع، منجر به مرگ مادر خواهد شد.
علائم پارگی لوله فالوپ
در افرادی که بارداری خارج از رحم رخ می‌دهد و جنین زیاد رشد میکند، لوله فالوپ پاره می‌شود که دارای علائمی نظیر موارد زیر است:
- بروز سرگیجه و غش
- ضعف و احساس بیماری
- رگ پریدگی و خونریزی شدید
- درد شدید و ناگهانی در ناحیه شکم و زیر شکم
توصیه می‌شود در صورت بروز این علائم به متخصص زنان مراجعه کنید. در صورت عدم درمان مشکلات جبران ناپذیری برای فرد به وجود می‌آید.
روش تشخیص بارداری خارج از رحم
در صورت مراجعه به متخصص زنان اولین راه تشخیص معاینه بالینی و پرسیدن سوال در مورد خونریزی و حالات عمومی بارداری است.
تست بارداری و تست هورمونی
انجام تست بارداری و تست هورمونی، در صورتی که متخصص زنان در زمان معاینه، به توده‌ای در ناحیه لگن مشکوک شود، ممکن است آزمایشات بارداری هورمونی و سونوگرافی لگن را برای تشخیص درست تجویز کند. سطح بتا HCG در صورت حاملگی نرمال افزایش پیدا کرده و در صورتی که این هورمون تغییر غیر طبیعی داشته باشد، بارداری خارج از رحم را به وجود می‌آورد.
سونوگرافی ترانس واژینال
از دیگر روش‌های تشخیص حاملگی خارج از رحم، سونوگرافی ترانس واژینال است. به این صورت که در این سونوگرافی پروپ اولتراسوند را وارد واژن کرده و از داخل رحم و لگن تصویربرداری میکند و جای دقیق تشکیل کیسه حاملگی را مشخص میکند. در صورتی که رشد جنین در ناحیه خارج از رحم مانند لوله فالوپ باشد، یعنی بارداری خارج از رحم رخ داده است.
لاپاراسکوپی
در مواردی خاص برای تشخیص قطعی ابتلا به حاملگی خارج از رحم از لاپاراسکوپی تشخیصی استفاده می‌کنند. به این صورت که برشی را در ناحیه شکم ایجاد کرده و با ابزاری که وارد شکم کرده تصاویر دقیقی از محل بروز حاملگی در ناحیه لگن و شکم مشخص میکند.
درمان بارداری خارج از رحم
در بسیاری از موارد حاملگی خارج از رحم به خودی خود برطرف می‌شود و نیاز به درمان خاصی نیست. افرادی که نیاز به درمان دارند، با توجه به شرایط بدنی و میزان رشد جنین این درمان‌ها متفاوت است، درمان دارویی، لاپاراسکوپی، لاپاراتومی و جراحی از روش‌های درمانی بارداری خارج از رحم است.
درمان دارویی: برای درمان دارویی از داروی ضد سرطان به نام متوترکسات (روماتکس-ترکسال) استفاده می‌شود. این دارو برای از بین بردن سلول‌های جفت جنین استفاده می‌شود که باعث از بین رفتن جفت و پایان بارداری خارج از رحم می‌شود. این دارو دارای درصد موفقیت بالا و عوارض کم برای فرد است و به این دلیل از مهمترین داروها برای درمان به شمار می‌آید. درمان دارویی با توجه به شرایط فرد و اندازه جنین بستگی دارد. ممکن است در صورت رشد زیاد به درمان دارویی پاسخگو نباشد.
در صورتی که حاملگی خارج از رحم به علت رشد بیش از حد جنین باعث پارگی لوله فالوپ شود، نیاز به جراحی برای خارج کردن جنین و ترمیم لوله فالوپ است. این جراحی توسط دستگاه لاپاراسکوپی انجام پذیر است و ناگفته نماند که درمان جراحی می‌تواند شامل عوارضی مانند درد و خونریزی و بروز عفونت باشد.
بدون دیدگاه