بانوان در دوران بارداری تغییرات هورمونی و فیزیکی زیادی را تجربه می‌کنند که به دلیل این تغییرات، رژیم غذایی مناسب تاثیر بسیار زیادی در سلامت مادر و فرزند خواهد گذاشت. اولین منبع تغذیه و رشد جنین، غذایی است که مادر در دوران بارداری مصرف می‌کند. رژیم غذایی با کالری کافی و سرشار از مواد غذایی مفید بر سلامت جنین و رشد وی بسیار تاثیر دارد. در ادامه این مقاله به تاثیر تغذیه در دوران بارداری و مواد مغذی که مادر به آن نیاز دارد، می‌پردازیم.
اهمیت تغذیه در دوران بارداری
مهمترین مرحله زندگی افراد که بر رشد و سلامت فرد در آینده تاثیرگذار است، دوران جنینی و شیرخوارگی است. با توجه به این موضوع دریافتید که تغذیه مادر در سلامت و رشد جنین در همه هفته‌های بارداری تاثیر به سزایی دارد. بنابراین این مورد را دانستید که دوران بارداری و بعد از زایمان، سلامتی فرزند به سلامتی و تغذیه مادر گره خورده است زیرا تغذیه فرزند در زمان جنینی از بدن مادر و بعد از تولد، از شیر مادر است.
مزایای تغذیه مناسب مادر در بارداری
برخی از مزایای تغذیه مناسب مادر در دوران بارداری عبارتند از:
- جلوگیری از زایمان زودرس
- توانایی مادر در کاهش وزن بعد از زایمان
- عدم ابتلا به افسردگی بعد از زایمان و تعادل احساسی مادر
- کاهش یافتن برخی از عوارض بارداری مانند حالت تهوع، یبوست و خستگی
- کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت بارداری، کم خونی و…
تاثیر تغذیه بر جنین
- رشد و تقویت کامل مغز جنینی
- رسیدن به وزن مناسب در زمان تولد
- تاثیر بر ذائقه و الگوی تغذیه مناسب کودک بعد از تولد
- کاهش ابتلا به برخی بیماری‌ها از جمله نقص لوله عصبی
رژیم غذایی مناسب در دوران بارداری
با توجه به این موضوع که ممکن است برخی مادران در ابتدای دوران بارداری خود دچار حالت تهوع و استفراغ یا به اصطلاح دچار ویار بارداری شوند، در تغذیه دچار مشکل و اختلال می‌شوند. با داشتن رژیم غذایی مناسب و پر کالری می‌توانید سلامت خود و جنین خود را تضمین کنید. تنوع در مواد غذایی در دوران بارداری شامل مواردی می‌شود که در ادامه بیان می‌کنیم.
- نان و غلات: توصیه می‌شود در دوران بارداری به میزان کافی موادی که شامل غلات است، مانند ماکارونی، رشته‌ها، غلات صبحانه و نان مصرف کنید.
- سبزی‌ها: مصرف به میزان مناسب برخی سبزیجات مانند هویج، بادمچان، کدو، قارچ، خیار و گوجه در زمان بارداری توصیه می‌شود.
- میوه: آب میوه طبیعی و میوه‌های خشک در این دوران توصیه می‌شود. سعی کنید در این دوران از کمپوت‌های میوه دارای نگهدارنده و حالت کنسرو استفاده نکنید.
- شیر و فراورده‌های لبنی: مصرف ماست، پنیر، بستنی و شیر سالم و دیگر فراورده‌های لبنی به میزان کافی.
- از دیگر موارد مصرف مواد غذایی که توصیه می‌شود توسط مادر مصرف شوند عبارتند از گوشت، ماهی، حبوبات، گردو، بادام، عدس و لوبیا است. توصیه می‌شود در دوران بارداری از مصرف مشروبات الکلی، دخانیات و کافئین خودداری کنید.
نکات مهم تغذیه بارداری
- انرژی: از بهترین روش‌های اطمینان از دریافت میزان انرژی و کالری مناسب در دوران بارداری بررسی افزایش وزن و کاهش وزن در زمان بارداری است. میزان کالری و انرژی مورد نیاز مادر در زمان شروع بارداری حدود ۱۰۰ کالری اضافی در روز و در سه ماهه دوم بارداری حدود ۳۴۰ تا ۳۶۰ کالری اضافی در روز و در سه ماهه آخر بارداری حدود ۱۱۰ کالری مازاد علاوه بر کالری توصیه شده در سه ماهه دوم بارداری است.
- چربی‌ها: یکی دیگر از منابع تامین انرژی بدن چربی‌ها هستند. وجود اسیدهای چرب مانند امگا ۳ در مواد غذایی مصرفی توسط مادر، باعث تقویت و تکامل مغز جنین می‌شود.
- کربوهیدرات‌ها: باعث تامین انرژی برای سلول‌های عصبی و گلبول‌های قرمز خون می‌شوند. تغذیه و منبع انرژی جنین از گلوکز است و پروسه انتقال گلوکز از مادر به جنین حدود ۲۰ روز به طول می‌انجامد. میزان کربوهیدرات برای سلامتی مادر و جنین در زمان بارداری حدود ۱۷۵ گرم در روز است.
- پروتئین: دریافت پروتئین در زمان بارداری برای رشد جنین و تکامل، به خصوص در سه ماه آخر بارداری بسیار اهمیت دارد. میزان دریافت پروتئین متناسب با وزن مادر است که به ازای هر کیلوگرم وزن مادر، حدود ۷۱ گرم پروتئین در روز نیاز است.
- فیبر: منبع اصلی فیبر میوه‌ها، غلات و دانه‌های خوراکی است. در دوران بارداری میزان فیبر لازم برای بدن مادر ۲۸ گرم در روز است که با مصرف این مواد غذایی و نان‌های سبوس‌دار می‌تواند این میزان از فیبر را برای بدن تامین کند.
- ویتامین‌ها: مصرف برخی ویتامین‌ها به میزان کافی مانند ریبوفلاوین، ویتامین ب۱۲، ویتامین آ، کلسیم و آهن تاثیر زیادی در سلامت مادر و جنین دارد.
تاثیر مصرف کلسیم بر سلامت جنین در دوران بارداری
همانطور که می‌دانید، برای رشد دندن‌ها و استحکام استخوان در بدن نیاز به کلسیم است. از دیگر کاربردهای کلسیم در بدن تاثیر بر روی عملکرد مغز و سیستم عصبی است که برای جنین اهمیت فراوانی دارد. جنین در زمان رشد به میزان زیادی کلسیم نیاز دارد که در صورت عدم مصرف کلسیم کافی در دوران بارداری، جنین کلسیم مورد نیاز خود را از استخوان مادر دریافت می‌کند و این امر باعث پوکی استخوان مادر می‌شود.
میزان مورد نیاز کلسیم بدن در زمان بارداری حدود ۱۰۰۰ میلیگرم در روز است. منابع تامین کلسیم عبارتند از شیر و فراورده‌های لبنی مانند پنیر، ماست، کشک، سبزیجات مانند کلم بروکلی و اسفناج.
ممکن است برخی افراد برای مصرف شیر به دلیل عدم تحمل لاکتوز دچار مشکل باشند. توصیه می‌شود بانوان باردار برای تامین کلسیم برای خود و جنین در صورت عدم توانایی مصرف شیر موارد زیر را رعایت کنند:
- مصرف شیر بدون لاکتوز و غنی شده با کلسیم
- مصرف شیر به مقدار کم به همراه وعده‌های غذایی
- مصرف کلسیم غیر لبنی مانند اسفناج، کلم بروکلی و ساردین
- استفاده از فراورده‌های شیری که حاوی لاکتوز و قند کمتری هستند، مانند پنیر و ماست
در پایان توصیه می‌شود برای داشتن بهترین تغذیه در دوران باردای و استفاده از مکمل‌های غذایی برای سلامت مادر و جنین به بهترین متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. از مصرف خودسرانه برخی مکمل‌ها بدون تجویز پزشک زنان و زایمان خود خودداری کنید.
بدون دیدگاه