پاپ اسمیر نوعی آزمایش میکروسکوپی برای تشخیص وجود یا عدم وجود سلولهای سرطانی در دهانه رحم است. در این آزمایش با تراشیدن قسمت پایینی رحم (سرویکس) میتوان سرطانی بودن سلولها را تشخیص داد. در ادامه این مقاله توضیحات جامعی در ارتباط با نحوه انجام تست پاپ اسمیر و عوارض آن برای بانوان دادیم.
پاپ اسمیر چیست؟
در انجام تست پاپ اسمیر، پزشک سلولهای دهانه رحم (سرویکس) را تراشیده و مورد بررسی قرار میدهد، که هر گونه تغییر غیر طبیعی را تشخیص میدهد. این آزمایش با کمی درد همراه است که باعث ترس مراجعهکنندگان میشود ولی این درد ماندگار نیست. تشخیص زود هنگام باعث جلوگیری از ایجاد سرطان دهانه رحم میشود. همچنین با بررسی این سلولها و انجام درمانهای پیشگیرانه میتوان از ابتلا به این نوع از سرطان جلوگیری کرد.
آزمایش پاپ اسمیر به چه کسانی توصیه میشود؟
متخصص زنان توصیه دارد که خانمهای بالای 21 سال این تست را انجام دهند و هر 3 سال یک بار این آزمایش را تکرار کنند، زیرا ممکن است در معرض بیماری سرطان دهانه رحم و نوعی عفونت ناخوشایند قرار گیرند. این تست برای تشخیص زود هنگام و درمان سریع سرطان سرویکس توصیه میشود.
معمولا افراد بالای 21 سال که دارای رابطه جنسی نمیباشند، نیازی به انجام این تست ندارند، اما چنانچه شما جزو افراد زیر هستید انجام آزمایش پاپ اسمیر حتماً به شما توصیه میشود:
- افرادی که دارای HIV مثبت هستند.
- خانمهایی که دارای تعدد شرکای جنسی هستند.
- آن دسته از بانوانی که به خاطر شیمی درمانی و پیوند اعضاء ضعف ایمنی بدنی دارند.
- خانمهای دارای ترشحات غیر طبیعی واژن و خونریزی و درد هنگام برقراری رابطه و بعد از آن.
- سن بالای 30 سال که علائم غیر طبیعی در انجام آزمایشات پاپ اسمیر نداشتهاند، لازم است هر 5 سال یکبار این تست را انجام دهند.
چه افرادی نیاز به تست مجدد پاپ اسمیر ندارند؟
افرادی که نیاز ندارند تا تست مجدد پاپ اسمیر بدهند عبارتاند از:
بانوانی که رحم آنها برداشته شده است (با توصیه پزشک زنان).
خانمهایی که بالای 65 سال سن دارند و نتایج آزمایشهای قبلی این اشخاص خوب بوده است و سلولهای دهانه رحم رشد غیر طبیعی نداشتهاند.
افرادی که برای بیماریهای غیر سرطانی، جراحی هیستروکتومی انجام دادهاند با توصیه پزشک معالج خود میتوانند آزمایش پاپ اسمیر را متوقف کنند. (عمل هیستروکتومی نواحی داخل و دهانه رحم را با استفاده از لنز مخصوص مورد بررسی قرار میدهد. برای بررسی بیماریهایی مانند چسبندگی رحم و زائدههای غیر طبیعی این ناحیه و همچنین ناهنجاریهای مادر زادی رحم مورد استفاده قرار میگیرد.)
روش انجام پاپ اسمیر
این آزمایش باید حتماً در مطب پزشک زنان انجام شود. به نحوی که مراجعه کننده روی تخت به صورت دمر قرار میگیرد و پای خود را در روی تکیه گاه قرار میدهد. دکتر زنان ابزاری را که اسپکولوم نام دارد، به آرامی وارد واژن کرده که این دستگاه برای باز کردن دهانه واژن میباشد. سپس در مرحله بعدی بعد از دسترسی پزشک به دهانه رحم یا سرویکس، با دو روش نمونهبرداری انجام میشود. روش اول توسط برس نرم نمونه برداشته میشود و روش دوم که از دستگاه سیتوبراش استفاده میشود.
در روش اول یا اسپاتول، سلولهای برداشته شده روی لام شیشهای قرار گرفته و به آزمایشگاه ارسال میشود. یکی از معضلات این روش این است که شاید مقداری از نمونه برداشته شده، روی برس باقی بماند و نمونه برای تشخیص بیماری ناکافی باشد. همچنین به علت اختلاط خون با نمونه برداشتی، روی لام شیشهای سبب میشود که تشخیص نمونه سرطانی سخت و جواب منفی کاذب بدهد.
در روش دوم که دارای تائیدیه FDA آمریکا است، ضریب اطمینان نسبت به روش قبلی بالاتر است. در این روش سلولهای جمعآوری شده توسط برس نرم مانند روش اول، داخل محلول نگهدارنده گذاشته و به آزمایشگاه برای انجام سایر مراحل منتقل میکنند. در این روش همه سلولها از خون و ترشحات، جدا شده و سپس مورد بررسی قرار میگیرند. روش سیتوبراش نتیجه آزمایش قابل اطمینانتری نسبت به روش اول دارد.
انجام آزمایش پاپ اسمیر ممکن است با درد و مقدار کمی خونریزی همراه باشد که طبیعی است ولی در صورتی که بعد از انجام آزمایش، خونریزی و درد ادامه پیدا کرد یا شدت یافت، حتماً باید به پزشک معالج خود مراجعه کنید.
نتایج آزمایش پاپ اسمیر
نتایج تست پاپ اسمیر به دو دسته طبیعی و غیرطبیعی تقسیم میشود:
تست پاپ اسمیر طبیعی
نشان دهنده عدم وجود سلولهای غیر طبیعی و سرطانی در سرویکس که به اصطلاح میگویند جواب منفی است.
تست پاپ اسمیر غیر طبیعی
این جواب نشان دهنده سلولهای غیر طبیعی در سرویکس است که در اصطلاح میگویند جواب مثبت است. جواب مثبت به معنی داشتن سرطان دهانه رحم نیست بلکه بستگی دارد چه نوع سلولهایی در نمونهبرداری بدست آمده باشد.
سلولهای غیرطبیعی چندین درجه دارند مانند: آتیپی، خفیف، متوسط و دیسپلازی و سرطان، که پزشک با توجه به جواب آزمایش درمان را شروع کرده و همچنین دوره انجام این آزمایش را مشخص میکند که هر چند سال یا هر چند ماه مراجعه بعدی برای انجام تست پاپ اسمیر صورت گیرد.
آتیپی یا همان سلولهای سنگفرشی، سلولهای صاف و نازکیاند که معمولاً در دهانه رحم رشد کرده و طبیعی هستند. اگر در جواب تست پاپ اسمیر، این سلولها رشد غیر طبیعی داشتند، ملاک قطعی بر سرطان نیست اما پزشک در صورت مشاهده و رو به رویی با رشد غیر طبیعی، بررسی بیشتر در ارتباط با بیماری HPV و اقدامات لازم را انجام میدهد که باعث بروز سرطان در آینده نشود.
هر چند این آزمایش گاهی باعث آزردگی و درد در ناحیه دهانه رحم و واژن میشود، ولی باعث تشخیص زود هنگام و کاهش مرگ به میزان 80 درصد به علت سرطان دهانه رحم در خانمها میشود. توصیه ما این است که از انجام تست پاپ اسمیر در زمان مناسب غافل نشوید.
آیا تست پاپ اسمیر HPV را نشان میدهد؟
در جواب باید بگوییم بله این آزمایش تمام تغییرات در سلولهای دهانه رحم را نشان میدهد. از روی نمونه این تست میتوان آزمایش HPV را انجام داد که مراجعه به موقع باعث درمان و عدم گسترش این ویروس و همچنین سرطان میشود.
بدون دیدگاه